Δεύτερο ίχνος – Ανάθεμα στο Όνομα

Δέκα πράγματα που πρέπει να ξέρεις για μένα προτού με ερωτευτείς / Δέκα ίχνη


-στα λόγια ο Σταμάτης Παρασκευάς

Η συζήτηση είναι μεγάλη, όπως και οι αιώνες που γέμισαν τη σκέψη επί του «ονόματος» και η σκέψη που γέμισε τους αιώνες «εις το όνομα» και «εξ ονόματος»: ωστόσο, αν πάμε κατευθείαν στον Αριστοτέλη (συχνό πρόσωπο αναφοράς), ο Pierre Aubenque γράφει «ότι η λέξη «άνθρωπος» σημαίνει κάτι, δηλαδή ένα πράγμα, είναι σαν να λέμε ότι μέσα σε κάθε άνθρωπο αυτό που τον κάνει άνθρωπο και να τον ονομάζουμε έτσι είναι πάντα μια και η ίδια ουσία. Έτσι η μονιμότητα της ουσίας προϋποτίθεται ως το θεμέλιο της ενότητας του νοήματος: επειδή ακριβώς τα πράγματα έχουν μια ουσία (παρά την πολλότητα των ομοειδών πραγμάτων, όπως «πολλοί οι άνθρωποι, αλλά μία η λέξη που τους ονομάζει») έτσι και οι λέξεις έχουν ένα νόημα». [Ετεροθαλή και σιαμαία, Κωστής Παπαγιώργης]

Ο όρος ουσιοποίηση αναφέρεται στην αριστοτελική θεώρηση ότι τα αντικείμενα διέπονται από μια ουσία που τα καθορίζει. Η ουσιοποιητική λογική ενυπάρχει στις καθημερινές αντιλήψεις και αφορά όχι μόνο τα αντικείμενα, αλλά διαδραματίζει συχνά επεξηγηματικό ρόλο στην κατανόηση των συμπεριφορών και της διαφορετικότητας των κοινωνικών ομάδων. [Η κοινωνική ανισότητα ως ουσια-στική διαφορά, Μυρτώ-Παρασκευή Κάκκου, Ξένια Χρυσοχόου]

Οι άνθρωποι τελικά φαίνεται να πιστεύουν ότι οι διάφορες κοινωνικές κατηγορίες εμπεριέχουν «κάτι» που τις «κάνει να είναι αυτές που είναι» και τις ωθεί «να συμπεριφέρονται όπως συμπεριφέρονται». Αυτό, ωστόσο, οριστικοποιεί σφάλματα τα οποία εξυψώνουν τις κοινωνικές διαφορές και τις παρουσιάζουν ως αναπόφευκτες, διασφαλίζοντας με αυτό τον τρόπο την καθεστηκυία τάξη και προστατεύοντας την πολιτική και οικονομική εξουσία, δικαιολογείται η υπάρχουσα ιεραρχία και άνισοι κανονισμοί νομιμοποιούνται και φυσικοποιούνται.

Το όνομα φέρει μοίρα, το νόημά του φέρει το χρίσμα της «ουσίας» του ονομαζόμενου, το όνομα, η κατηγορία, η ορολογία είναι ένα πολύ σημαντικό και ευαίσθητο πολιτικό ζήτημα, διότι μέσα απ’ αυτήν ορίζεται η ταυτότητα ενός ατόμου. Συχνά το να αποκαλέσεις κάποιον αυτό ή το άλλο είναι σαν να ορίζεις εσύ το πώς θα πρέπει να αποκαλείται, καθώς και το πού τελικά ανήκει το συγκεκριμένο άτομο. [Νέλλη Καμπούρη]

Ίσως, να καταλήγαμε, σε μία μικρή ρήξη με τον στίχο του William Shakespeare «Τι είναι σ’ ένα όνομα; Εκείνο που ονομάζουμε ρόδο/ όποιο άλλο όνομα και να είχε, θα μύριζε με την ίδια γλύκα», ίσως σε μια σοφιστική ρήση: «Άμαξαν λαλείς; Άμαξα διά του στόματός σου διέρχεται». Και πάντα στη γωνία κρύβεται η παιγνιώδης διάθεση του ανθρώπου, κρύβεται το παιχνίδι, που κλέβει από κάθε νόημα το πράγμα που σημαίνει και κάπως έτσι ένα κομμάτι ξύλου ελιάς 15×38 είναι πλέον ένας ακόμη καθρέφτης στο σύμπαν…

Γι’ αυτό: ποίηση, ΠΟΙΗΣΗ… Π Ο Ι Η Σ Η!

-φωτογραφία από Tumblr

Σχολιάστε

Εισάγετε τα παρακάτω στοιχεία ή επιλέξτε ένα εικονίδιο για να συνδεθείτε:

Λογότυπο WordPress.com

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό WordPress.com. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Φωτογραφία Facebook

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό Facebook. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Σύνδεση με %s